kontroluj cukrzycę z nami
A A A

indeks glikemiczny

  • indeks glikemiczny

    Indeks glikemiczny (IG)– klasyfikacja produktów żywnościowych na podstawie ich wpływu na poziom glukozy we krwi w 2-3 godziny po ich spożyciu (glikemia poposiłkowa).
     

     Indeks glikemiczny jest definiowany jako średni, procentowy wzrost stężenia glukozy we krwi po spożyciu, przez reprezentatywną statystycznie grupę ludzi, porcji produktu zawierającej 50 gramów przyswajalnych węglowodanów. Wzrost poziomu cukru we krwi w przypadku spożycia 50 gramów glukozy przyjęto jako podstawę skali (100%).

                stężenie glukozy we krwi po spożyciu 50 g węglowodanów

    IG =           -------------------------------------------------------------------------               * 100

                     stężenie glukozy we krwi po spożyciu 50 g glukozy

     

        Aby wyznaczyć indeks glikemiczny, należy podać produkt w ilości zawierającej 50 gramów przyswajalnych węglowodanów kontrolnej grupie osób. Następnie przez dwie godziny, co 15 minut dokonuje się badania poziomu cukru we krwi. Stwierdzono, że wartość średnia jest powtarzalna, a badania wykonane w różnych grupach osób dają zbliżone wyniki. Wyniki u osób chorych na cukrzycę są porównywalne z wynikami uzyskanymi u osób zdrowych.

     Indeks glikemiczny dotyczy tylko węglowodanów, ponieważ tłuszcze i białka nie powodują wysokiego wzrostu poziomu glukozy. Indeks glikemiczny może być używany do planowania diety odchudzjącej, jednak w przeciwieństwie do takich współczynników jak ilość kalorii czy zawartość tłuszczu różni się znacznie w podobnych produktach (np. różnych odmianach ryżu) i podlega ogromnym zmianom w procesie obróbki, a więc jest trudny w stosowaniu.

     Im wyższa wartość IG danego produktu, tym wyższy poziom cukru we krwi po jego spożyciu. Produkty o wysokim indeksie powodują zarówno wysoki szczytowy poziom cukru we krwi, jak i szybki jego spadek.

     Powolne przyswajanie i stopniowy wzrost oraz spadek poziomu cukru we krwi po spożyciu produktów o niskim indeksie glikemicznym, ułatwia kontrolę poziomu cukru we krwi u osób chorych na cukrzycę. Jest to również zalecane dla osób zdrowych, ponieważ powoduje mniejsze wydzielanie insuliny. Wolne przyswajanie pozwala ograniczyć napady głodu. Najkorzystniejsze do spożycia są produkty, których IG nie przekracza 60. Różne źródła podają różne wartości IG w zależności od warunków badań testowych.

     Spożywając posiłek zawierający różne produkty zawierające węglowodany należy obliczyć wypadkowy indeks glikemiczny posiłku. W tym celu należy zsumować węglowodany zawarte w poszczególnych produktach. Następnie obliczyć procentowy udział węglowodanów z tych produktów w węglowodanach całego posiłku. Potem pomnożyć te udziały odpowiednio przez indeksy glikemiczne poszczególnych produktów. Sumując otrzymane iloczyny obliczymy indeks glikemiczny posiłku.

     Dieta odchudzająca o niskim indeksie glikemicznym powinna zawierać nasiona roślin strączkowych, bogate w błonnik warzywa i owoce, produkty zbożowe z pełnego przemiału, niskotłuszczowe produkty mleczne, chude mięso, drób i ryby.

    źródło: www.wikipedia.org

    data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

  • indeks glikemiczny - tabele

      Indeks glikemiczny - tabele. Jest to indeks zdefiniowany jako średni, procentowy wzrost stężenia glukozy we krwi po spożyciu, przez reprezentatywną statystycznie grupę ludzi, porcji produktu zawierającej 50 gramów przyswajalnych węglowodanów.

    Za różny poziom indeksu glikemicznego odpowiada inny kolor  (niski, średni, wysoki).

     

    For english please press here flaga angielska

    Produkty z niskim indeksem glikemicznym

     

     

    Jaja0
    Kawa, herbata0
    Majonez (jaja, olej, musztarda)0
    Owoce morza0
    Ryby0
    Sery tłuste (żółty, pleśniowy itp.)0
    Śmietana kwaśna0
    Sos sojowy (bez cukru)0
    Tłuszcz roślinny/zwierzęcy0
    Wino wytrawne (czerwone, białe)0
    Wołowina0
    Ocet5
    Przyprawy (oregano, bazylia, wanilia itp.)5
    Skorupiaki5
    Awokado10
    Agawa (syrop)15
    Agrest złoty15
    Brukselka15
    Cebula15
    Cukinia15
    Cykoria15
    Czarna porzeczka15
    Fasolka pnąca15
    Fasolka szparagowa15
    Grzyby15
    Imbir15
    Kalafior15
    Kapusta15
    Kiełki (fasoli mung, soi, …)15
    Kiszona kapusta15
    Koper15
    Korniszony (bez cukru)15
    Mączka chleba świętojańskiego15
    Migdały15
    Ogórek15
    Oliwki15
    Orzechy włoskie, laskowe, nerkowce, pistac15
    Orzeszki ziemne (fistaszki)15
    Papryczki Chili15
    Papryka (czerwona, zielona, żółta)15
    Pesto15
    Piniola15
    Por15
    Rabarbar15
    Rzodkiew15
    Sałata15
    Seler naciowy15
    Soja15
    Szczaw15
    Szparagi15
    Szpinak15
    Tofu15
    Zarodki (przenne)15
    Acerola20
    Artiszoki20
    Bakłażan20
    Czekolada gorzka (>80% kakao)20
    Czereśnie20
    Fruktoza20
    Jogurt sojowy20
    Kakao (bez cukru)20
    Karczochy20
    Pędy bambusa20
    Śmietana sojowa20
    Sok cytrynowy (niesłodzony)20
    Sos z tamaryndy (bez cukru)20
    Agrest niebieski25
    Borówki25
     
    Czekolada gorzka (>70% kakao)25
    Czerwona porzeczka25
    Fasola mung, flagolet25
    Humus25
    Jeżyny25
    Mąka sojowa25
    Maliny25
    Masło migdałowe25
    Masło z orzechów laskowych25
    Pestki z dyni25
    Truskawki25
    Wiśnie25
    Zielona soczewica25
    Buraki surowe czerwone30
    Ciecierzyca gotowana30
    Czerwona soczewica30
    Czosnek30
    Dżem słodzony sokiem owocowym30
    Grejpfrut30
    Gruszka30
    Makaron chiński (sojowy lub z fasoli mung)30
    Mandarynki30
    Marakuja30
    Marchew surowa30
    Marmolada bez cukru30
    Migdałowe mleko30
    Mleczko owsiane (niegotowane)30
    Mleko odtłuszczone w proszku30
    Mleko sojowe30
    Morele świeże30
    Pamelo30
    Pomidory30
    Rzepa, brukiew (surowe)30
    Soczewica żółta30
    Twaróg odtłuszczony30
    Amarant ziarno35
    Biała fasola35
    Brzoskwinie35
    Ciecierzyca z puszki35
    Czarna fasola35
    Drożdże35
    Drożdże piwne35
    Dziki ryż35
    Fasola biała - perłowa, borlotti, czrna, c35
    Figi świeże35
    Granat35
    Groszek zielony35
    Jabłka duszone35
    Jabłka suszone35
    Jabłko (świeże)35
    Jogurt odtłuszczony35
    Kukurydza antyczna indiańska35
    Kwinoa (komosa ryżowa)35
    Lody słodzone fruktozą35
    Mąka z ciecierzycy35
    Musztarda Dijon35
    Nasiona ( siemie lniane, sezam, mak )35
    Nektarynki35
    Pigwa35
    Pomarańcze35
    Pomidory suszone35
    Przecier pomidorowy35
    Seler surowy (korzeń)35
    Śliwki35
    Sok pomidorowy35
    Sorbet jabłkowy35
    Słonecznik35
    Wasa™35

     

    Produkty ze średnim indeksem glikemicznym poniżej:

     

    Bób niedojrzały/niegotowany40
    Chleb z mąki pp na zaczynie lub drożdżach40
    Fasola z puszki40
    Figi suszone40
    Gryka40
    Kasza gryczana40
    Laktoza40
    Maca (z mąki pp)40
    Makaron z mąki razowej - al dente40
    Marchwiowy sok40
    Masło orzechowe (bez cukru)40
    Mleko kokosowe40
    Morele suszone40
    Otręby (owsiane i pszenne)40
    Owies40
    Pigwa konserwowa (bez cukru)40
    Pumpernikiel (bez cukru, słodu i miodu)40
    Płatki owsiane (niegotowane)40
    Śliwki suszone40
    Spaghetti al. dente (gotowane 5min)40
    Ananas (świeży)45
    Banany niedojrzałe45
    Chleb pp stostowany45
    Chleb żytni (z mąki pp)45
    Jęczmień (ziarno)45
    kaszka pszenna bulgul45
    Kokos45
    Mąka z pszenicy egipskiej ( kamut)45
     
    Makaron : typ Capellini45
    Płatki śniadaniowe pełne45
    Ryż basmati brązowy45
    Sok grejpfrutowy (niesłodzony)45
    Sok pomarańczowy (świeży, niesłodzony)45
    Tosty z chleba z mąki pełnej45
    Winogrono (zielone i czerwone)45
    Zielony groszek z puszki (bez cukru)45
    Żurawina45
    Bataty - słodkie kartofle50
    Chayote - dyniowaty50
    Chleb orkiszowy50
    Ciasto z mąki pp (bez cukru)50
    Couscous ( pełne ziarno)50
    Jabłkowy sok (niesłodzony)50
    Kiwi50
    Makaron z pszenicy durum50
    Mango50
    Musli (niesłodzone)50
    Owoce lichee50
    Persymona, kaki50
    Ryż basmati50
    Ryż brązowy50
    Sok ananasowy (świerzy , niesłodzony )50
    Sok ananasowy (świeży, niesłodzony)50
    Sok jabłkowy (niesłodzony)50
    Sok żurawinowy ( niesłodzony)50
    Surimi ( paluszki krabowe)50

     

     

    Produkty z wysokim indeksem glikemicznym poniżej:



    Brzoskwinie z puszki55
    Czerwony ryż55
    Ketchup55
    Maniok55
    Musztarda (z cukrem)55
    Nutella®55
    Papaja55
    Sok winogronowy (niesłodzony)55
    Sok z mango (niesłodzony)55
    Spaghetti (ugotowane na miękko)55
    Sushi55
    Banany dojrzałe60
    Jęczmień dmuchany60
    Kakao słodzone/czekolada (ekspresowe)60
    Kasza manna60
    Kasztan60
    Lazania (makaron z pszenicy durum)60
    Lody słodzone cukrem60
    Majonez z cukrem60
    Melon60
    Miód60
    Mleko tłuste60
    Morele z puszki60
    Owsianka60
    Pizza60
    Ryż aromatyzowany (jaśminowy…)60
    Ryż długoziarnisty60
    Ananas z puszki65
    Buraki gotowane65
    Chleb "razowy" (z białej mąki)65
    Chleb pełnoziarnisty65
    Chleb żytni z białej mąki65
    Dżem z cukrem65
    Kukurydza65
    Kuskus65
    Mąka kasztanowa65
    Mars®, Snikers®, Nuts®, itp..65
    Muesli (z cukrem, miodem itp.)65
    Pigwa konserwowa (z cukrem)65
    Rodzynki65
    Syrop klonowy65
    Tamarynda (słodzona)65
    Ziemniaki w mundurkach65
    Amarantus dmuchany70
    Bagietka70
    Biały ryż70
     
    Biszkopt70
    Brązowy cukier70
    Bułki70
    Chipsy70
    Chleb ryżowy70
    Cukier70
    Daktyle suszone70
    Kasza jęczmienna70
    Kleik70
    Maca (z białej mąki)70
    Mąka kukurydziana70
    Makaron z białej mąki70
    Melasa70
    Napoje (słodzone)70
    Polenta70
    Proso70
    Ravioli70
    Risotto70
    Rogalik70
    Sucharki70
    Tacos70
    Ziemniaki gotowane70
    Arbuz75
    Dynia75
    Kabaczek75
    Bób gotowany80
    Marchew gotowana80
    Puree80
    Biała mąka85
    Mleko ryżowe85
    Pasternak85
    Prażona kukurydza85
    Płatki kukurydziane85
    Ryż dmuchany85
    Ryż paraboliczny85
    Rzepa, brukiew (gotowane)85
    Seler gotowany (korzeń)85
    Tapioka85
    Chleb z białej mąki90
    Mąka ziemniaczana90
    Mąka ryżowa95
    Ziemniaki pieczone95
    Ziemniaki zasmażane95
    Glukoza100
    Skrobia modyfikowana100
    Piwo - maltoza110

     

  • LADA - odmiana cukrzycy typu 1 u dorosłych

     LADA (latent autoimmune diabetes of adult) - oznacza późno ujawniającą się cukrzycę typu 1 u dorosłych. Należy do chorób z autoagresji, o etiologii autoimmunologicznej (genetycznej). Ma powolny przebieg procesu destrukcji komórek beta wysp trzustkowych. Najczęściej rozpoznawana u pacjentów powyżej 35 roku życia, cechujących się kliniczną insulinoniezależnością w pierwszych miesiącach po rozpoznaniu. Charakteryzuje się występowaniem przeciwciał przeciwko:

    - dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-GAD65)

    - innym przeciwciałom przeciwwyspowych

    - przeciwciałom z niskim stężeniem peptydu C w surowicy.

    Curzyca typu LADA dotyczy 5 – 10% osób z cukrzycą rozpoznaną po 35 roku życia. Na początku może być mylnie traktowana jako cukrzyca typu 2. Objawy kliniczne w cukrzycy typu LADA nie zawsze pozwalają na ostateczne postawienie rozpoznania, co sprawia trudności diagnostyczne. W różnicowaniu z cukrzycą typu 2 pomaga stwierdzenie obecności autoprzeciwciał typowych dla cukrzycy typu 1, czyli przciwciał anty - GAD65. Dodatkowym wskaźnikiem jest niskie stężenie peptydu C również potwierdzające rozwój choroby.

     Przekroczony poziom glikemii we krwi rozpoznaje się przypadkowo podczas rutynowych badań okresowych. Większość chorych ma prawidłową masę ciała lub lekką nadwagę. Wystepuje brak w wywiadzie rodzinnym osób ze zdiagnozowaną cukrzycą. Jednak często chorują na inną chorobę o podłożu autoimmunologicznym (nadczynność lub niedoczynność tarczycy, celiakia).

    W celu potwierdzenia cukrzycy LADA należy oznaczyć stężenie peptydu C. Wykonuje sie to na czczo lub na czczo z podaniem dożylnie glukagonu. W przebiegu cukrzycy LADA stężenie tego peptydu będzie małe i nie zwiększy się po podaniu glukagonu. Dodatkowo oznacza się stężenie przeciwciał anty-GAD (przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego) we krwi.

     W przebiegu cukrzycy typu LADA podobnie jak w cukrzycy typu 1 dochodzi do stopniowego niszczenia komórek typu beta powodując zmniejszenie ilości insuliny. Dlatego jedyne metody leczenia to:

    - podawanie insuliny

    - dieta cukrzycowa.

     Ponieważ wykrycie choroby nastepuje później, ma to wpływ na częstość występowania przewlekłych powikłań. W przebiegu cukrzycy typu LADA jest podobne jak w przebiegu cukrzycy typu 2.

    data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

  • Pieczarki białe w profilaktyce cukrzycy

     Pieczarkibiałe jako grzyby hodowlane są bardzo często wykorzystywane w kuchni. Stanowią dużeźródło składników odżywczychjakbiałko,błonnik pokarmowy, tłuszcze przyswajalne.Ponadtoznajdziemypotas, selen, miedzi i jod.Bogate są równieżwitaminę A, E, B.

     Wyniki badań przeprowadzonych przeznaukowców z Penn State's College of Agricultural Scienceswskazują naochronny wpływ pieczarekwprofilaktycerozwojucukrzycy typu 2.Znajdujące się w nich substancje dostarczają pożywkiflorze bakteryjnej jelita która odpowiada za gospodarkę węglowodanową (rozkłada cukry).Są to krótko-łańcuchowe kwasy tłuszczowe. Pieczarki w tym przypadkudziałają jaktzw prebiotykczyliżywe, korzystne bakterie, które są wprowadzane do układu trawiennego.

     Badania zostały przeprowadzone na myszach i opublikowane wostatnim wydaniu Journal of Functional Foods.Jedna grupa myszy miała florę bakteryjną a druga była wyjałowiona z bakterii. Po podaniu pieczarek stwierdzono odbudowę mikroflory u mysz. Wytworzyły się w/w krótko-łańcuchowe kwasy tłuszczowe. Następnym krokiem będą badania na ludziach.

    Spożywanie białych pieczarek(ok 85 gram dziennie)możewpływaćpozytywnienamikrofloręwjelitachco poprawigospodarkę glukozy w wątrobie.

     

    Źródło https://news.psu.edu/

     

     

     

    data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

  • piramida żywieniowa

     Piramida żywieniowa przedstawia zasady prawidłowego odżywiania.Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w naszych dziennych posiłkach. Obowiązuje tu zasada, że to co najważniejsze w racjonalnym odżywianiu znajduje się u dołu piramidy, czyli - podstawy.

     Pierwsze propozycje piramidy żywieniowej opracowano już 30 lat temu. Z czasem, dzięki rozwojowi wiedzy o zdrowym żywieniu, piramida ulegała modyfikacjom. Nowa wersja piramidy żywienia opracowana została przez naukowców ze Szkoły Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Harvarda w USA pod kierunkiem prof. Waltera Willetta. Podzielono ją na tzw poziomy. Ponadto w tej piramidzie niektóre produkty znalazły się na zupełnie innym miejscu. Te, które były u jej podstawy, zostały przesunięte na szczyt i odwrotnie. Poniżej szczegółowo opisane pięć poziomów.

     

     

    piramida żywieniowa

     

     

    POZIOM I - nowością tej piramidy jest wprowadzenie nowego dodatkowego poziomu - aktywności fizycznej. Ruch został uznany za nieodzowny element łączący się ze zdrowiem i dlatego znalazł się u podstawy piramidy, czyli na pierwszym poziomie. Zaleca się codziennie przynajmniej 30-minutowy szybki marsz. 

    POZIOM II - produkty z pełnego ziarna w większości posiłków oraz tłuszcze roślinne - oliwa, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy i inne tłuszcze roślinne;

    POZIOM III -  warzywa - dozwolone, owoce 2-3 razy dziennie;

    POZIOM IV - orzechy, rośliny strączkowe 1-3 razy dziennie

    POZIOM V - produkty mleczne lub suplementy wapnia 1-2 razy dziennie; na szóstym poziomie, a więc najrzadziej: czerwone mięso oraz białe pieczywo, makarony, ryż .

    Wnioski:

    1. Prowadzenie aktywnego trybu życia poprzez uprawianie aktywności sportowej (codziennie co najmniej pół godziny)
    2.Wybierać produkty węglowodanowe z - niskim indeksem glikemicznym- z jak najmniej przetworzonych mąk gruboziarnistych. Kasze, zwłaszcza gryczaną i jęczmienną jako najlepsze źródła skrobi i błonnika.
    3. Tłuszcze roślinne, a więc oliwa z oliwek, oleje - słonecznikowy, sojowy, rzepakowy- i wysokiej jakości margaryny miękkie. Dostarczają niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza potrzebnych organizmowi tłuszczów omega-6 i omega-3, które możemy czerpać jedynie z pożywienia.
    4. Warzywa jak źródło witamin najlepiej jeść surowe lub gotowane na parze, bez zasmażek. Owoce zawierają cukier (fruktozę), dlatego zaleca się je jeść najwyżej dwa-trzy razy dziennie.

     

     

     

    data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

  • Remisja w cukrzycy typ 1

     Kliniczne objawy cukrzycy typu 1 pojawiają się kiedy, masa komórek beta zredukowana zostaje o około 80 - 90% w wyspach Langerhansa. W tym stanie wydzielanie substancji przez komórki, czyli sekrecja insuliny jest niewystarczająca dla utrzymania normoglikemii. Podwyższony poziom glukozy we krwi wywołuje hiperglikemię

    U wielu młodych pacjentów wkrótce po ujawnieniu się cukrzycy typu 1 i szybkim wprowadzeniu insulinoterapii dochodzi do częściowej odnowy komórek β (beta). W konsekwencji spada zapotrzebowania na w/w insulinę egzogenną, zwykle do dawki dobowej poniżej 0,3 j/kg przy zachowaniu normoglikemii. To zjawisko nosi nazwę remisji.

    Dokładny proces hemiczny powstawania remisji opisany jest tu: remisja - patogeneza

    Remisja jest to okres zmniejszenia zapotrzebowania na insulinę, występuję kilka miesięcy po rozpoznaniu cukrzycy i może trwać nawet do jednego roku. Okres ten nazywany jest także miesiącem miodowym. Stężenie glukozy się zmniejsza, co wymaga zmniejszenia dawek insuliny. Mogą wówczas występować częste niedocukrzenia wynikające ze zwiększonej ilości własnej insuliny. Często nie ma potrzeby podania niektórych dawek insuliny np poposiłkowych a insulina bazowa jest bardzo zredukowana.

     Należy jednak pamiętać, że jest to sytuacja przejściowa. Glikemia znowu się zwiększy. Najlepiej w tym okresie często kontrolować stężenie glukozy we krwi za pomocą glukometru i podawać mniejsze dawki insuliny, nawet tak symboliczne jak 1 jednostka. Nie zaleca się zupełnego zaprzestania podawania insuliny.

     

     

     

    data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

  • Rutwica lekarska

     Rutwica lekarska (Galega officinalisL.) – roślina z rodziny bobowatych.Występuje w Afryce Północnej (Maroko, Algieria), w Azji Zachodniej (Pakistan) oraz południowo - wschodnia i środkowa Europa. W Polsce uważana za gatunek zawleczony i spotkać ją można na południu, w terenie wilgotnym (łąki, brzegi akwenów wodnych, zarośla) gdzie tworzy geste kępy.

     Bylina dorasta do 60 cm wysokości. Łodygi pokryte są wąskimi, pierzastymi grupami od 11- 17 listków. Kwiaty są w kolorze białym, niebieskim lub jasnofioletowym. Okres zakwitu przypada od kwietnia, a zbiór - na lipiec i sierpień. Owoce są w kształcie strąków w których znajdują się nasiona. Następnie suszona w cieniu w naturalnych suszarniach.

     UWAGA: Zastosowanie ziół w leczeniu i kontrolowaniu cukrzycy ma wielowiekową tradycję i doświadczenie. Należy jednak pamiętać, że jest to działanie tylko wspomagające. W żadnym wypadku nie może zastąpić insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych zapisanych przez lekarza diabetologa.

     Stosowana od czasów średniowiecza w leczeniu cukrzycy, ale dopiero w XIX w. odkryto że, zawiera pochodne guanidyny (galegina, hydroksygalegina). Związki które mają działanie hipoglikemiczne (obniżanie stężenia glukozy we krwi). Doprowadza do zmniejszenia insulinooporności tkanek powodując zmniejszenie dawek insuliny. Dlatego należy skonsultować stosowanie rutwicy z lekarzem diabetologiem w celu modyfikacji dawki leków przeciwcukrzycowych. Dodatkowo działa moczopędnie i pobudzająco w laktacji u kobiet.

    Napar :

    1-2 łyżeczki ziela zalać szklanką wrzątku, przykryć i odstawić na minimum 15 minut. Następnie przecedzić. Pijać zawsze na świeżo 2-3 razy dziennie.

     

    data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

  • wymiennik węglowodanowy

     Wymiennik węglowodanowy (jednostka chlebowa, ww) - to jednostka używana w diabetologii, określająca 10 gramów (lub - w zależności od kraju - 12 gramów) węglowodanów przyswajalnych.

     

    Zapamiętać: 1 WW = 10 g węglowodanów

    Równoważna definicja wymiennika węglowodanowego, stosowana w Polsce, określa 1 wymiennik węglowodanowy jako 40 kcal/167 kJ.

     Na przykład 1 wymiennik węglowodanowy zawarty jest w kromce razowego chleba (o masie 23-25 gramów) lub w średniej wielkości ziemniaku (o masie 51-69 gramów).

     Pojęciem związanym z wymiennikiem węglowodanowym, często mylnie używanym zamiast wymiennika węglowodanowego, jest równoważnik węglowodanowy artykułu spożywczego, określający taką masę tego artykułu spożywczego, która zawiera 1 wymiennik węglowodanowy. Na przykład równoważnik węglowodanowy chleba razowego wynosi 23-25 gramy.

     Istnieją tabele z wymiennikami węglowodanowymi, które ułatwiają diabetykom stosować oraz urozmaicać dietę. Podanie w diecie ilości wymienników węglowodanowych (np. 2 WW), pozostawia w gestii diabetyka wybór, czy będą to na przykład dwie kromki chleba, czy dwa średniej wielkości ziemniaki.

     Wprowadzając pojęcie jednostki chlebowej kierowano się uproszczeniem, że spożycie różnych produktów, zawierających taką samą ilość węglowodanów przyswajalnych powoduje jednakowy wzrost glikemii u osoby je spożywającej. Możliwość uwzględnienia wpływu białek i tłuszczów na glikemię, zwłaszcza w terapii pompą insulinową, spowodowało wprowadzenie pojęcia wymiennika białkowo-tłuszczowego ([wbt] - 1 wbt to 100 kcal liczone z białek i tłuszczów pochodzących z artykułu spożywczego) oraz rzadziej używanego równoważnika białkowo-tłuszczowego artykułu spożywczego (takiej masy tego artykułu, która zawiera 1 wbt).

     

                               

    źródło: www.wikipedia.org

     

    data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

  • Zalecenia dietetyczne dla diabetyka - białko

     Białko jako składnik diety jest niezbędne dla organizmu w okresie rozwoju i wzrostu. Dodatkowo wspomaga regenerację uszkodzonych lub zużytych komórek i tkanek. Nie należy do głównych składników wytwarzania energii stanowi raczej jej rezerwę. W źle prowadzonej cukrzycy może jednak dojść do zwiększenia wykorzystywania białka jako paliwa co ma zły wpływ na organizm (długotrwała hiperglikemia doprowadzająca do zakwaszenia organizmu).Sytuacja ta jest jednym z głównych powodów aby odpowiednio dawkować białko u osób chorych na cukrzycę.

    Ważne - zastosowanie prawidłowych zasad i kontrolowane spożywanie białka nie wykazuje negatywnych skutków w leczeniu dietetycznym pacjentów z cukrzycą.

     W planowanej diecie ilość białka powinna zawsze być ustalana indywidualnie. Bierze się pod uwagę: wiek, masę ciała, współistniejące choroby, ciąże. U większości diabetyków udział energii pochodzącej z białka w diecie powinien nie przekraczać 15–20% (ok. 1–1,5 g/kg mc/d). Jest to ilość którą poleca się osobom zdrowym. W sytuacji chorych na cukrzycę typu 2 z nadwagą gdzie zastosowanie ma dieta niskokaloryczna, ilość białka w diecie można zwiększyć do 30%.

     Dzieciom, które z racji rozwoju, są w fazie wzrostu podaje się większe dawki białka. Odpowiednia i bezpieczna dawka to 2-4 g na 1 kg wagi z czego około 60% - 70% powinno pochodzić z białka zwierzęcego. Jest to ważne ponieważ białko zwierzęce zawiera tzw aminokwasy egzogenne których nie produkuje organizm ludzki. Spełniają one niezbędną rolę w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju.

     Kolejną grupę osób chorych na cukrzycę gdzie dawkowanie białka ma znaczenie to kobiety w ciąży. Podczas ciąży lub w okresie laktacji powinne spożywać nieco więcej pełnowartościowego białka, tj. 1,0 – 1,2 g na kg należnej masy ciała.

     Jeśli u diabetyka zdiagnozowano tzw powikłania cukrzycowe a w szczególności chorobę nerek (nefropatię) należy nie przekraczać dawki w ilości około 0,8–1 g/ /kg mc./dobę. Należy rozważyć zastępowanie białka zwierzęcego białkiem roślinnym pomimo że nie ma takiej konieczności. U niektórych chorych ma to jednak korzystny wpływ.

     Najbardziej wartościowe białko zwierzęce zawartejestw tzw dziczyźnie. Następniew chudym mięsiei jego przetworach np.cielęcym, wołowym,króliczymczy drobiowym (bez skóry). Jeśli nie przepadamy za mięsem z różnych powodów możemy sięgnąć po białko z nabiału, które jest równie wartościowe (chude mleko, jogurt naturalny, twaróg). Jeśli chodzi o białka pochodzenia roślinnego to jest tu pewien problem.A dokładnie chodzi ogluten.Jest on szczególnie polecany jako produkt o dużej zawartości białka roślinnego ale jest również uczulogenny. Należy uważać z nim w diecie u dzieci. Osoby z celiakią mają całkowity zakaz spożywania tego produktu. Na szczęście nie jest to problem w dzisiejszych czasach. W zastępstwiedużowartościowego białkamożna znaleźćw nasionach roślin strączkowych(groch, fasolce, soi).

     

     

    data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

  • Zalecenia dietetyczne dla diabetyka - suplementacja

     Witaminy i mikroelementyto ważnyskładnik każdej diety.W dzisiejszych czasach modne jest zastępowanie składników odżywczych pochodzenia naturalnego tzw suplementacją.

     Suplement diety to, zgodnie z ustawą o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, środki spożywcze, które mają uzupełniać normalną dietę, są skoncentrowanym źródłemwitamin, składników mineralnych i innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Przy prawidłowo skomponowanej diecie  z dużą ilością warzyw, owoców i rybnie zalecana jest dodatkowasuplementacjawitamin i mikroelementów. Oczywiście jeśli nie stwierdzono u chorych na cukrzycę niedoborów w/w składników.Przyczyną jest łatwośćprzedawkowaniatychsubstancjico może doprowadzić do hiperwitaminozy.Stosowanie takich suplementów nie zastąpi zdrowego jedzenia.Wyjątek stanowi witamina D3 (suplementacja zgodna z zaleceniami dla populacji ogólnej) oraz kwas foliowy. Badania wykazały, że niedobór witaminy D podnosi ryzyko powstawania zaburzeń metabolicznych w tym cukrzycy. Czynnikiem przyśpieszającym ryzyko zachorowania jest otyłość. Witamina D obecna jest m.in. w tłustych rybach, wątrobie, maśle, jajach oraz mleku.

     Jeśli chodzi o kwas foliowy czyli witamina B9 to powinno się ją jak najczęściej suplementować. Szczególną uwagę należy zwrócić na kobiety z cukrzycą w ciąży gdzie zaleca się suplementację w ilości 400 μg (zalecenie PTD). U kobiet we wczesnym okresie ciąży niedobory tej witaminy zwiększają ryzyko wystąpienia wad pochodzenia neurologicznego płodu. Kwas foliowy znajdziemy w orzechach, wątrobie, zielonych liściach warzyw. Braki witaminy B9 mogą powodować także: niedokrwistość, zaburzenia degeneracyjne, choróby układu krążenia, osteoporozę czy występowanie nowotworów. 

     Tylko rozsądne i racjonalne stosowanie suplementacji witamin, zgodne z zaleceniami, zapoznanie się z ulotką może przynieść zamierzony efekt i wzmocnić nasz organizm.

     

     

    data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

  • Zalecenia dietetyczne dla diabetyka - tłuszcze

     Produkty żywnościowe zawierające tłuszcz w jadłospisie diabetyka są równie ważne jak u osób zdrowych. Należy jednak, rozważnie zaplanować ich ilość w codziennej diecie. Aby łatwiej było kontrolować i prowadzić cukrzycę, proponuje się chorym nie przekraczać 40% wartości energetycznej diety pobranych z tłuszczy. Najlepiej planować zawartość tłuszczy w diecie w okolicy 25% wartości energetycznej.Każda osoba, która interesuje się zagadnieniami diety czy to, z powodu choroby czy też hobby, wie że są różne rodzaje tłuszczy. Jeśli nasze zapotrzebowanie na w/w produkty jest wysokie to bardzo ważny będzie tu udział poszczególnych ich rodzajów. I tak tłuszcze nasycone nie powinne przekraczać 10% wartości energetycznej diety. Jeśli chodzi o tzw tłuszcze jednonienasycone to ich udział nie może przekraczać 20% wartości energetycznej diety. Tłuszcze wielonienasycone powinny stanowić około 6–10% (podobnie jak tłuszcze nasycone).

     Następnym ważnym czynnikiem w diecie jest stężenie cholesterolu, które nie powinno przekraczać 300 mg/d. Osoby, które mają zdiagnozowany podwyższony poziom cholesterolu frakcji LDL ≥ 100 mg/dl (≥ 2,6 mmol/l) powinne zmniejszyć tę granicę poniżej 200 mg/d. Najlepszym wyjściem jest obniżenie stężenia cholesterolu LDL . U w/w osób, pomóc w tym może, obniżenie ilości tłuszczów nasyconych z jednoczesnym zastąpieniem ich węglowodanami o niskim IG (indeks glikemiczny).

    W grupie pacjentów z hipercholesterolemią (zwiększenie stężenia cholesterolu w osoczu) należy dodać do diety produkty bogate w sterole/stanole roślinne (w ilości 2–3 g/dobę). Dodatkowo bezwzględnie ograniczyć spożycie tzw izomerów trans kwasów tłuszczowych. Izomery trans kwasów tłuszczowych mają bardzo zły wpływ na nasz organizm. Wytwarzane w procesach utwardzania (uwodorniania) ciekłych olejów roślinnych, które prowadzą do zmian właściwości chemicznych. Nowo powstałe związki tracą właściwości kwasów nienasyconych. Jako wyłącznie zwykłe źródło energii ich aktywność metaboliczna jest oceniana dużo gorzej niż nasyconych kwasów tłuszczowych. Wszystko to powinno zaowocować lepszymi wynikami badań.

    Na podstawie Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2018

     

     

    data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

  • Zalecenia dietetyczne dla diabetyka - węglowodany

     Z żywieniowego punktu widzenia węglowodanydzielimy na przyswajalne przez człowieka (np. skrobia, fruktoza) oraz nieprzyswajalne tj. błonnik zwany włóknem pokarmowym.

    W skład błonnika wchodzą celuloza, pektyny oraz inne nietrawione przez człowieka związki mające korzystny wpływ na układ pokarmowy.Węglowodany (cukry, cukrowce, sacharydy)zaliczanedo organicznych związków chemicznych. W ich skład wchodzą atomy węgla, wodoru i tlenu.

    Ze względu na liczbę jednostek cukrowych wcząsteczce, węglowodanymożemy podzielić na:

    a. cukry proste -monosacharydy

    b.wielocukry –polisacharydy

    Na dzień dzisiejszy brakjestwystarczających dowodówbadańnaukowych naokreślenie jednej, optymalnej ilości węglowodanóww diecie chorych na cukrzycę.Przyjmuje się że, ilość węglowodanów w dieciechoregopowinnastanowićokoło 45% całkowitej ilości energiiz posiłkuOd tejzasady45%jest pewne odstępstwo.Następuje ono w sytuacji kiedywiększość naszychwęglowodanóww posiłkupochodzi z produktów o niskim IG(indeks glikemiczny)z jednocześniedużym udziale błonnika. Wówczas zaleca się wzrostudziałuwęglowodanów wtzwcałkowitej kaloryczności diety -do 60%.

    Kolejną sytuacją którą należy brać pod uwagę podczas spożywania węglowodanów jest ilość aktywności fizycznej osoby chorej na cukrzycęOsoby o bardzo dużeji częstejaktywności fizycznejpowinne spożywać wyższą dawkę (powyżej 45%) węglowodanów w diecie. Mniejszą(ok 25% -45%) podaż kalorii pochodzących z węglowodanówzaleca się wyłącznieczasowodla chorych o niewielkiej aktywności fizycznejwraz z współistniejącymi schorzeniami.

    W diecie diabetyka głównym źródłem węglowodanów powinno stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym (< 55 IG).Jednocześnie należy ograniczać do minimum spożywanie tzw węglowodanów prostych (jedno i dwu - cukrów). W/w cukry należy wykorzystywać głównie przy hipoglikemii w celu szybkiego podniesienia poziomu cukru we krwi. Osobom chorym na cukrzycę zalecasięrównież, ograniczenie cukrów dodanychoraz tak zwanychfree sugars.Których źródłem są przede wszystkim cukier, słodycze, miód, soki i napoje owocowe.

    Jeśli chodzi osubstancje słodzące (słodziki)topowinne być stosowane w dawkach zalecanych przezproducentana etykietach produktów.

    Do innych składników diety węglowodanowej zalicza się fruktozę i błonnik pokarmowy. Dawka dzienna fruktozy nie powinnabyć większa niż 50 g.Nie zaleca sięstosowaniajejjako zamiennik cukru.

    Zapotrzebowanie nabłonnik pokarmowy powinno wynosićok 25 g lubjeśli liczymy kalorie to15 g/1000 kcal diety.Zaleca się spożywanie błonnika pokarmowego w porcjach pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz warzyw bogatych w błonnik. Wsytuacji kiedy nie możemy lub, nie chcemy spożywać błonnik pokarmowy w postaci naturalnejnależywprowadzić suplementy błonnika(rozpuszczalnych w wodzie).

    Na podstawie Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2018, wydawnictwo Viamedica 

     

     

     

    data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"