W dobie popularyzacji sportów ekstremalnych, każde badanie lub informacja pozwalająca przekuć dane w praktyczne rady i bezpiecznie uprawiać w/w sporty jest bardzo potrzebna. Jedną z takich dyscyplin jest nurkowanie. Osoby chore na cukrzycę typu I, długo były wykluczane z możliwości uprawiania tego sportu. Bano się że, nagła utrata przytomności stanowiła dla nich poważne ryzyko utraty zdrowia i życia. Upośledzenie świadomości (w sytuacji hipoglikemii) podczas nurkowania może wpłynąć na zdolności postrzegania nurka, co ma duży wpływ na jego bezpieczeństwo. Dlatego z czasem zaczęły pojawiać się wytyczne dla nurków z cukrzycą. Gdy okazało się, że wielu z nich (z cukrzycą typu I) bezpiecznie nurkowało, British Sub Aqua Club (DSAC) zniosła zakaz nurkowania dla diabetyków w 1991 roku. Wygląda na to że, wytyczne w przyszłości będą coraz mniej restrykcyjne w stosunku do diabetyków chcących nurkować. Powodem jest coraz większa wiedza na temat cukrzycy i jej leczenia w różnych typach. Na tę chwile zaleca się lekarzom aby traktowali każdy przypadek indywidualnie.
W 1993 DAN (Divers Alert Network) wysłało do wszystkich swoich członków ankiety, by określić ilu z nurków cierpi na cukrzycę, a przy tym nurkuje mimo zakazu. Okazało się, że 164 nurków z cukrzycą (w tym 129 z Typ 1) wykonało w sumie ponad 27 000 nurkowań bez większych kłopotów. Niektórzy zgłaszali wystąpienie symptomów hipoglikemii, ale żaden nie wspomniał o utracie przytomności.
Z powodu braku badań nad wpływem rekreacyjnego nurkowania na poziom glukozy w krwi DAN rozpoczął w 1997 roku swoje badania. Zadaniem było określić, jak zmienia się poziom glukozy u certyfikowanych nurków rekreacyjnych.
Metoda:
W badaniu uczestniczyło 83 nurków: 40 z cukrzycą i 43 jako grupa kontrolna. Z 1059 nurkowań, 555 było wykonanych przez nurków z cukrzycą a 504 przez nurków z grupy kontrolnej. Średni wiek nurka z cukrzyca to 45 lat, z 9 letnim okresem nurkowania i chorym na cukrzycę przez co najmniej 15 lat. Cukrzyca Typ 1 była zdiagnozowana u 77% nurków już wtedy, gdy zdobyli swoje pierwsze certyfikaty nurkowe. Obie grupy miały bardzo podobne schematy nurkowań, wykonując średnio 2,7 nurkowań dziennie. Nie stwierdzono przypadku zespołu zaburzeń dekompresyjnych (DCI). Poziom cukru we krwi nurków musiał być powyżej 80mg/dl przed każdym nurkowaniem. Do monitorowania poziomu cukru stosowano dostępne glukometry. Wartości odczytów były zapisywane kilkakrotnie przed i po nurkowaniu.
Nurkowie z cukrzycą typu 1 mieli:
- co najmniej średnio kontrolowaną cukrzycę
- nie mieli dodatkowych komplikacji
- nie byli hospitalizowani w okresie poprzednich 12 miesięcy z powodu poważnych zaburzeń poziomu cukru we krwi
- byli świadomi relacji między poziomem cukru i ćwiczeniami fizycznymi.
Większość nurkowań odbywała się z komercyjnej łodzi nurkowej w podtropikalnych i tropikalnych wodach.
Wyniki:
Zróżnicowanie poziomów glukozy we krwi u chorych na cukrzycę było znacznie większe, niż w grupie kontrolnej. Nie zaobserwowano jednak komplikacji związanych z hipoglikemią w czasie lub po nurkowaniu. I to mimo, że w niektórych przypadkach poziom glukozy był bardzo niski. Nurkowie z cukrzycą typ 1 brali dodatkową glukozę przed ponad połową nurkowań. Poziom glukozy poniżej 70 mg/dl po nurkowaniu wystąpił w 7% przypadków (minimum to 41 mg/dl) nurków z cukrzycą typu 1 i w 1% nurków z grupy kontrolnej (minimum to 56 mg/dl).
Objawów hipoglikemii nie stwierdzono bezpośrednio przed, w trakcie lub po nurkowaniu wykonanym przez nurków z cukrzycą. Zauważono jednak nudności, niepokój, drżenie, odczucie chłodu i ból głowy nie związane z niskim poziomem cukru. Czasami te symptomy były na tyle silne, by obudzić nurka w środku nocy.
Średnie poziomy hiperglikemi bezobjawowej z poziomem cukru przekraczającym 300 mg/dl były odnotowane w 67 przypadkach przed i 17 po nurkowaniu.
Komentarze:
1. Wszyscy nurkowie z cukrzycą byli dobrze zmotywowani, doświadczeni oraz mieli średnio dobrze kontrolowaną cukrzycę. Wielkość zmian poziomu cukru była zaskoczeniem dla nurków, którzy mieli doświadczenie w kontrolowaniu swojej cukrzycy. Jasne jest, że osoby z mniej stabilną chorobą są bardziej narażeni na hipoglikemię.
2. Wysoki poziom cukru może podnieść podatność na DCS i pogorszyć neurologiczne objawy DCI. Stąd podniesienie poziomu glukozy przed nurkowaniem może nie być dobrym pomysłem.
3. Mimo okazjonalnych przypadków niskiego poziomu cukru, 40-50 mg/dl, nie zgłoszono objawów związanych z hipoglikemią. Sugeruje to, że w niektórych przypadkach nie rozpoznano ich. Potwierdzono to na podstawie równie niskich poziomów glukozy odnotowanych o innych porach dnia.
4. Objawy związane z hipoglikemią i hiperglikemią mogą być pomylone z innymi stanami, jak hipotermia (wychłodzenie), nudności od choroby morskiej czy DCI.
5. Wszystkie monitorowane nurkowania były prostymi nurkowaniami rekreacyjnymi i przeprowadzone w minimalnie lub średnio stresującymi warunkami tropikalnych wód. Dodatkowe obciążenie organizmu nurka związane z większą ilością sprzętu, gorszymi warunkami w wodzie, bardziej wymagającymi profilami nurkowymi czy sytuacjami niebezpiecznymi pod wodą mogą wytworzyć jeszcze bardziej dramatyczne zmiany poziomu glukozy we krwi.
6. Badania obejmowały jedynie dorosłych nurków. Dzieci mogą być bardziej narażone ze względu na łatwość rozproszenia uwagi, mniejsze doświadczenie w regulowaniu poziomu glukozy i fizjologiczne predyspozycje do większej zmiany poziomu glukozy na skutek ćwiczeń fizycznych.
Praktyczne rady bezpieczeństwa dla chorych na cukrzycę, którzy chcą nurkować:
1. Symptomy ciężkiej hipoglikemii obejmują utratę przytomności. Takie zdarzenie pod wodą może mieć fatalne konsekwencje.
2. W czasie nurkowania nie ma możliwości zrobienia sobie przerwy, jak to ma miejsce na lądzie. Warunki mogą gwałtownie zmienić się i to, co było relaksującym nurkowaniem w łagodnych warunkach może przemienić się w sytuację wymagającą mobilizacji wszystkich sił.
3. Pomoc w przypadku poważnych schorzeń może być utrudniona.
4. System partnerski jest oparty o założenie, że obie osoby w zespole są w równym stopniu zdolne udzielić właściwej i szybkiej pomocy partnerowi w potrzebie. To może być problemem dla zespołu, w którym jedna z osób jest dotknięta chorobą.
5. Schodzenia na głębokość poniżej 30 metrów (OWD do 18 m i AOWD do 30 m) nie zaleca się np Deep Diver max 40 m
6. Nie zaleca się przebywania pod wodą powyżej 60 minut
7. Zaleca się nurkowania z obowiązkowymi przystankami dekompresyjnymi (nie dotyczy to tzw. safety stop, czyli przystanków bezpieczeństwa),
8. Nie zaleca się nurkowań w przestrzeniach zamkniętych ponad głową nurka, takich jak np. jaskinia lub wnętrze wraku.
9. Należy unikać sytuacji, które mogą zwiększać ryzyko hipoglikemii (zimna woda, silny prąd lub inne czynności powodujące nadmierny wysiłek).
Dzięki materiałom DAN z ALERT DIVER
data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"
