Cukrzyca – choroba układu metabolicznego. Charakteryzująca się podwyższonym poziomem glukozy we krwi (hiperglikemia). Przyczyną powstawania choroby jest zmniejszenie lub całkowity brak hormonu insuliny produkowanej i wydzielanej przez komórki beta trzustki. Przewlekły stan hiperglikemii dla organizmu. jest bardzo niebezpieczny. Wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem lub niewydolnością narządów wewnętrznych. Szczególnie narażone na uszkodzenia są:
- oczy (cukrzycowa choroba oczu)
- nerki (cukrzycowa choroba nerek)
- nerwy (np nerw kulszowy)
- serce
- naczynia krwionośne (stopa cukrzycowa)
Ze względu na przyczynę i przebieg choroby, można wyróżnić: cukrzycę typu 1, typu 2, cukrzycę ciężarnych i inne, rzadziej występujące typy (LADA, MODY)
Badania w kierunku cukrzycy należy przeprowadzać raz w ciągu 3 lat u każdej osoby powyżej 45 roku życia. Ponieważ u ponad połowy chorych nie występują objawy hiperglikemii (podwyższonego poziomu cukru).
U osób z grup ryzyka zachorowania na cukrzycę obowiązkowe jest przeprowadzanie badań przesiewowych. Niezależnie od wieku badanie powinno wykonywać się raz w roku u osób :
- z nadwagą lub otyłością z BMI co najmniej 25 kg/m2
- z obwodem w talii > 94 cm (mężczyźni), > 80 cm (kobiety)
- z cukrzycą typ 1 lub cukrzycą typu 2 w najbliższej rodzinie
- z całkowitym brakiem lub mało aktywnych fizycznie
- z grupy środowiskowej lub etnicznej częściej narażonej na cukrzycę
- jeśli w poprzednim badaniu wykazało stan przedcukrzycowy
- u kobiet które miały cukrzycą ciążową
- u kobiet, które urodziły dziecko o masie ciała powyżej 4 kg
- z nadciśnieniem tętniczym (≥ 140/90 mm Hg)
- z dyslipidemią
- u kobiet z zespołem policystycznych jajników
- z chorobą układu sercowo - naczyniowego
Do osób z podwyższonej grupy ryzyka zalicza się osoby u których wystąpiła glikemia przygodna w okolicach 200 mg/dl (11.1 mmol/l). Jeśli wynik badania wynosi co najmniej 200 mg/dl (11,1 mmol/l) należy oznaczyć wówczas poziom glukozy w osoczu krwi żylnej. Gdy wynik powtórzy się wraz z objawami hiperglikemii – rozpoznawana jest cukrzyca.
Jeśli stwierdzono brak objawów hiperglikemicznych lub współistnienie objawów wraz z poziomem cukru ale poniżej 200 mg/dl (11,1 mmol/l) to oznacza się poziom glukozy dwukrotnie w różnych dniach (na czczo). Jeśli glikemia w każdym teście wyniesie co najmniej 126 mg/dl(7,0 mmol/l) — rozpoznajemy cukrzycę.
OGTT (oral glucose tolerance test) – doustny test tolerancji glukozy. Wykonuje się jeśli, stwierdzono po pojedynczym lub dwukrotnym pomiarze glikemii na czczo poziom100 –125 mg/dl (5,6 – 6,9 mmol/l), lub poniżej 100 mg/dl (5,6 mmol/l) wraz z podejrzeniemtzw nieprawidłowej tolerancji glukozy.
żródło: glukoza.pl na podstawie zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.
data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"