W badaniach nad anatomią i funkcjami mózgu odkryto kolejny dowód na potrzebą systematycznego kontrolowania poziomu glukozy we krwi. Nie chodzi tu tylko o osoby chore na cukrzycę, ale także o profilaktykę i zapobieganie. Otóż znaleziono kolejne zależności i podobieństwa w objawach pomiędzy cukrzycą a chorobą Alzheimera.

 Okazuje się, że wiedza na temat cukrzycy (edukacja), oraz systematyczna kontrola poziomu cukru we krwi zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera. Wyniki przedstawiono w Chicago podczas spotkania Society for Neuroscience. Skupiono się tam na:

- otępieniu i wpływie biała ApoE2

- zaburzenia pamięci

- zaburzenia snu

Wszystkie powyższe objawy można zaobserwować w nie leczonej lub źle kontrolowanej cukrzycy.

 Wiadomo że, występowanie tzw otępienia (objaw choroby Alzheimera) w grupie osób chorych na cukrzycę lub z zespołem metabolicznym jest dwukrotnie większa. Na dzień dzisiejszy nie ma dokładnego wytłumaczenia tejzależności. Zakłada się że, problemdotyczy przyswajania glukozy i przemiany materii w mózgu.W tym procesie u części osób wytwarza się białkoApoE2. Zmniejsza ono ryzyko rozwoju choroby Alzheimera poprzez zmniejszoną produkcję lepkich płytek w mózgu. Prawdopodobnie białko ApoE2 ma wpływ na glikolizę która jest pierwszą fazą rozkładu glukozy. Służy do otrzymywania energii w procesach metabolicznych.Badania wykazały że, glikoliza pozwala komunikować się komórkom w mózgu i wydalać toksyczne związki powiązane z chorobą Alzheimera. Białko podane myszom z rozwiniętą chorobą doprowadziło do poprawy produkcji energii w komórkach co zwiększa odporność mózgu na chorobę.

 Dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i węglowodanyto jeden z czynników rozwoju cukrzycy typu 2. Dodatkowo, powoduje zaburzenia pamięci,co może również oznaczać rozwój choroby Alzheimera.

 Inne badaniapotwierdziły że, zmianywmózgu związane z chorobą Alzheimerapowodujązakłócanie snu.To samo powodująwahania poziomów glukozy we krwi.Częste hipoglikemie i hiperglikemie mają zły wpływ na sen osoby chorej na cukrzycę lub zespoły metaboliczne.A słaby sen jest czynnikiem determinującym powstawanie choroby Alzheimera.We wszystkich przypadkach mamy doczynienia z błędnymi kołami tworzonymi pomiędzy objawami cukrzycy a rozwojem Alzheimera.

 Warto więc często badać poziom cukru aby w miarę szybko wyłapać pierwsze objawy choroby Alzheimera. Dotyczy to zarówno osób chorych na cukrzycę jak i zdrowych. Należy pamiętać że zanim nastąpi rozwój cukrzycy, organizm wcześniej wysyła pewne niepokojące sygnały.

data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

Czynniki wysokiego ryzyka to:

• zajście w ciążę po 35 roku życia,

• liczne wcześniejsze urodzenia – szczególnie narażone są tak zwane wieloródki,

• kobiety, które rodzą dzieci z występującymi wadami rozwojowymi lub z masą ciała przewyższającą 4000g,

• matki z występującą znaczną nadwagą i otyłością,

• osoby z nadciśnieniem tętniczym,

• pacjenci mający w rodzinie osoby chore na cukrzycę.

 Z początku wystąpienie cukrzycy w ciąży może nie dawać żadnych objawów. W dzisiejszych czasach, dzięki zastosowaniu wczesnej diagnostyki i zaktualizowaniu kryteriów diagnostycznych, dochodzi do wykrycia nieprawidłowości nawet przed pojawieniem się takich objawów cukrzycy jak:

• wzmożone pragnienie,

• uczucie suchości w ustach,

• częstsze oddawanie moczu,

• zauważalny ubytek masy ciała,

• odczuwalne osłabienie.

 Osobę ciężarną kwalifikuje się do rozpoznania cukrzycy w ciąży poprzez poprzez wykrycie u niej stężenia glikemii charakterystycznego dla osoby w stanie przedcukrzycowym. Gdy cukrzyca ciążowa zostaje zaniedbana, może to prowadzić do nadmiernego wzrostu dziecka i zaistnienia wad rozwojowych płodu. Następuje to na skutek nadmiarej ilości glukozy, która z krwi matki przechodzi do krwi dziecka przez łożysko. W rezultacie, trzustka dziecka zaczyna produkować zwiększoną ilość insuliny by obniżyć stężenie cukru.

 Podstawowym celem leczenia cukrzycy w ciąży jest obniżenie poziomu stężenia glukozy u osoby ciężarnej do wartości, które notowane są u osób zdrowych. Wśród zaleceń dla przyszłych matek wymienia się częste posiłki, od 5 do 6 razy w ciągu dnia, o małych objętościach i składające się z produktów pełnowartościowych o niskim poziomie indeksu glikemicznego oraz wartościach kalorycznych właściwych dla zapotrzebowania danej osoby. Z myślą o zdrowiu dziecka, wysoce zalecana jest całkowita rezygnacja ze spożywania słodyczy i białego pieczywa, ograniczenie spożycia ziemniaków i produktów z białej mąki, a także zadbanie o odpowiedni odpoczynek i regularną aktywność fizyczną. Gdy samo leczenie dietetyczne okazuje się niewystarczające, rozpoczynana jest zazwyczaj insulinoterapia, z której wykluczane są jednak dla osób ciężarnych leki doustne przeciwcukrzycowe. 

 W przypadku około 75% kobiet z cukrzycą ciążową dochodzi do całkowitej normalizacji glikemii po porodzie. Zalecane jest jednak wykonanie badań kontrolnych po 6 do 12 tygodniach od urodzenia dziecka, w szczególności zaś wykonanie testu tolerancji glukozy. By skutecznie przeciwdziałać późniejszemu nawrotowi choroby, zalecane jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała i odpowiedniego do wieku poziomu aktywność fizycznej. W przypadku nawrotu choroby, może ona nie dawać typowych dla niej objawów i rozwijać się podstępnie. Dlatego też osoby, które cierpiały na cukrzycę ciążową, zachęcane są do powtarzania badań kontrolnych co najmnej raz w roku. Ciężarne, u których wystąpiła cukrzyca typu 2 przed lub w trakcie ciąży, mogą rozważyć przejście z leczenia insuliną na leczenie preparatami doustnymi po zakończeniu karmienia piersią.

 W obecnych czasach cukrzyca ciążowa zaliczana jest do chorób, które w coraz mniejszym stopniu zagrażają zdrowiu i życiu dzieci i matek. Niemniej, kobiety które przebyły już cukrzycę ciążową znajdują się wśród osób z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia zachorowania na cukrzycę typu 2 w niedalekiej przyszłości. Matki te są również narażone na wystąpienie cukrzycy ciążowej również przy następnej ciąży. Stąd tak istotne jest wykonywanie regularnych badań, utrzymywanie zdrowej oraz zbilansowanej diety, jak ciągła aktywność fizyczna, nawet po całkowitym wyleczeniu cukrzycy.

data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

 Cukrzyca typu 2 to najczęściej występującą na świecie postać cukrzycy. Wyróżnia się dwie przyczyny cukrzycy typu 2:

- zaburzenie  wydzielania i/lub działania insuliny (uwarunkowane genetycznie)

- otyłość i brak ruchu, będąca przyczyną insulinooporności. 

 Występowanie cukrzycy typu 2 na świecie wzrasta. Wzrost ten jest ściśle związany z stylem życia, czyli brakiem aktywności fizycznej i złym odżywianiem.

 Objawy cukrzycy typu 2 rozwijają się stopniowo, bezboleśnie i przez wiele lat. Z tego powodu, rozpoznanie choroby następuje przy okazji innych dolegliwości (choroby nerek, problem ze wzrokiem, ból nóg, trudno gojące rany na stopach, nadwaga). 

Do głównych objawów należy:

- wysoki poziom cukru (hiperglikemia)

- nadmierne pragnienie

- oddawanie dużej ilości moczu

- osłabienie

- infekcje układu moczowo - płciowego

- zapach acetonu w ustach (zakwaszenie organizmu)

- senność

- problemy ze wzrokiem i nerkami

- nadwaga

- trudno gojące rany na stopach (stopa cukrzycowa)

Leczenie: 

 Zwykle lekarz zaleca lek przeciwcukrzycowy w tabletkach i modyfikację diety (ruch i dieta). Gdy poziom cukru przekracza 300 mg/dl (16,7 mmol/l) konieczne jest podawanie insuliny w zastrzykach. Z czasem, po unormowaniu glikemii, można ją odstawić.

 Leczenie cukrzycy typu 2 polega na zmianie stylu życia.Należy zredukować wagę. Można to osiągnąć poprzez spersonalizowane porady dietetyczne. Codziennie żywienie powinno zawierać zdrową żywność, pokarmy bogate w błonnik (warzywa, owoce, pełne ziarna i rośliny strączkowe), produkty o niskiej zawartości tłuszczu i świeżą morską rybę.

 Zwiększenie aktywności fizycznej (dążenie do co najmniej 150 min / tydzień umiarkowanej aktywności).

 Groźne są powikłania cukrzycowe. Choroba ta jestgłówną przyczyną ślepoty, schyłkowej niewydolności nerek, amputacji orazpowikłań sercowo - naczyniowych. Dlatego niezmiernie ważne jest szybkie zdiagnozowanie cukrzycy. Warto więc regularnie wykonywać badania pomiaru poziomu cukru we krwi przy pomocy glukometra.

 Cukrzyca typu 2 wciąż uważana jest za chorobę osób dorosłych. Jednak, złe nawyki żywieniowe, brak kontroli rodzicielskiej, dostęp do śmieciowej żywności sprawił przesunięcie granicy wiekowej rozpoznawania cukrzycy do wieku dziecięcego.

glukoza.pl

data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

 Cukrzyca ciężarnych(Gestational Diabetes Mellitus, GDM) – stan hiperglikemiczny (przekroczona norma poziomu cukru we krwi). Powodem jest nieprawidłowa glikemia na czczo.Pojawia się nagle u zdrowych dotąd kobiet w ciąży. Dodatkowo obserwacje wykazują że, u 30 - 45% kobiet z cukrzycą ciężarnych, rozwinie się cukrzyca typu 2 (do15 lat).U dzieci kobiet z niewykrytą lub źle prowadzoną cukrzycą (GDM) mogą wystąpić wady rozwojowe (wady serca, nerek, układu nerwowego, przewodu pokarmowego, kończyn) lub tzw powikłania położnicze: wielowodzia, obrzęki, zakażenia dróg moczowych, odmiedniczkowe zapalenia nerek, zatrucia ciążowe).

Cukrzyca unormowana w ciąży nie stanowi zagrożenia zdrowia dziecka i matki. W Polsce istnieje system wsparcia w leczeniu i prowadzeniu cukrzycy ciążowej. Zajmuje się nim NFZ i WOŚP, którzy wypożyczają pompy insulinowe.

 Rozróżnia się dwa stany w/w cukrzycy:

- wykryta w trakcie ciąży (GDM)

- wykryta wcześniej cukrzyca przedciążowa (ang.Pregestational Diabetes Mellitus=PGDM).

 Określenie typu (GDM czy PGDM) dokonuje się po zakończeniu ciąży, gdy nadal utrzymuje się hiperglikemia po odstawieniu leków.

 W praktyce stosuje się kilka testów, wykrywających cukrzycę. Dla matek najważniejszy jest test przeprowadzony w I trymestrze ciąży. Jego wynik ma wpływ na dalszą diagnostykę (cukrzyca, nietolerancja glukozy, chwilowe wahania gospodarki węglowodanowej). Test na czczo wykonuje na pierwszej wizycie ginekolog prowadzący ciążę (wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego).

Interpretacja wyników:

• <100 mg/dl – wynik prawidłowy, dalsza diagnostyka w 24.–28. tygodniu ciąży (cukrzyca może się rozwinąć później)

• 100 – 125 mg/dl – wynik wątpliwy, wykonanie natychmiast testu kontrolnego OGTT

• >125 mg/dl – rozpoznanie cukrzycy w ciąży.

Przyczyną GDM prawdopodobnie jest zwiększone wydzielanie antagonistów insuliny (np. estrogen), które powodują insulinooporność i nadmierne obciążenie komórek β trzustki. Należy brać pod uwagę także niezdiagnozowaną wcześniej inna formę cukrzycy (głównie typ 2).

 Przenikająca w dużej ilości przez łożysko glukoza osiąga wysokie stężenia w krwi płodu. W efekcie wyspy Langerhansa trzustki płodu produkcją większą ilość insuliny (hiperinsulinizm) co doprowadza do zwiększenia rozmiarów płodu (makrosomia). Waga noworodka często przekracza 4 kg co jest czynnikiem ryzyka powikłań położniczych.

 Dodatkowe czynniki ryzyka to:

• wiele ciąż

• wiek > 35 lat

• waga dziecka z poprzedniej ciąży (> 4 kg) po urodzeniu

• dziecko z wadą z wcześniejszej ciąży

• zgon w poprzedniej ciąży

• występowanie nadmiernego owłosienia

• nadciśnienie tętnicze

• nadwaga (BMI > 27 kg/m²)

• cukrzyca typu 2 w rodzinie

• przebyta wcześniej cukrzyca ciężarnych

 Podstawowym celem leczenia GDM (jak wkażdym typie cukrzycy) jest uzyskanie prawidłowych poziomów glukozy we krwi oraz prawidłowego wynikubadania HbA1c. W stanowisku Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego określającym cele leczenia, idąc w ślad za innymi towarzystwami diabetologicznymi (ADA, National Institute for Health and Care Excellence — NICE), złagodzono cele glikemiczne dla kobiet z cukrzycą planujących ciążę, które obecnie wynoszą: HbA1c < 6,5% (48 mmol/mol), podtrzymując zalecenie HbA1c < 6,0 % (42 mmol/mol) w II i III trymestrze ciąży, jeżeli nie wiąże się z większą częstością hipoglikemii.

 W pierwszym etapie wprowadza się dietę odpowiednio dobraną do BMI matki. Przy braku osiągnięcia pozytywnych wyników poziomu glukozy w ciągu 5–7 dni, rozpoczyna się leczenie za pomocą intensywnej insulinoterapii. Kontrola glikemii przez ciężarną powinna być prowadzona przynajmniej 4 razy dziennie. Najlepsze efekty terapii daje leczenie indywidualną pompą insulinową, które w Polsce są wypożyczane na czas ciąży dla wszystkich potrzebujących przez NFZ i WOŚP.

 W mniejszym stopniu stosuje się wstrzykiwane krótko działające analogi insuliny szybko działające za pomocą penów. Całkowity zakaz ma stosowanie doustnych leków hipoglikemizujących i długo działających bezszczytowych analogów insulin.

 Insulinoterapię zaprzestaje się po porodzie lub między 4 a 6 tygodniu połogu.

TEST DOUSTNEGO OBCIĄŻENIA GLUKOZĄ (OGTT)

Poniższe wartości nie odnoszą się do badania u kobiet w ciąży. Druga próbką jest pobierana po 2 godzinach od spożycia płynu z 75 g glukozy. 

BADANIE PRZESIEWOWE U KOBIET W CIĄŻY: TEST OBCIĄŻENIA GLUKOZĄ

Druga próbka pobierana jest po 1 godzinie od przyjęcia płynu z 50 g glukozy

data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

Objawy hiperglikemii:

- wzmożone pragnienie

- częste oddawanie moczu

- stałe zmęczenie

- senność (śpiączka cukrzycowa)

- zwiększony apetyt na wskutek odczuwania głodu

- szybki i duży spadek wagi ciała w krótkim okresie czasu (w przypadku rozpoczynającej się cukrzycy typ 1)

- zaburzenia widzenia

- skurcze mięśniowe w nogach

- trudno gojące rany

- cukier w moczu

- zapach acetonu w ustach

 Rozróżnia się dwa stany hiperglikemiczne:

1. Stan przedcukrzycowy, sygnalizujący zwiększone ryzyko wystąpienia pełnoobjawowej cukrzycy. Rozpoznawany w następujących sytuacjach:

- nieprawidłowej glikemii na czczo w przedziale 5,6 – 6,9 mmol/l (100 – 125 mg/dl)

- braku tolerancji glukozy w przedziale 7,8 – 11,0 mmol/l (140 – 199 mg/dl), po dwóch godzinach od przeprowadzonego doustnego testu obciążenia glukozą

2. Stan cukrzycowy rozpoznawany w sytuacji:

- tzw przygodna glikemia ≥11,1 mmol/l (200 mg/dl) z typowymi objawami cukrzycy (wzmożone pragnienie, wielomocz, osłabienie)

- po dwukrotnym teście poziomu glukozy na czczo z wynikami ≥ 7,0 mmol/l (≥126 mg/dl) z pomiarów w innych dniach

- glikemia ≥ 11,1 mmol/l (200 mg/dl) po dwóch godzinach od testu doustnego obciążenia glukozą

 Występuje także tzw hiperglikemia stresowa. Związana z ostrymi nagłymi stanami chorobowymi np wylew krwi do mózgu, zabiegi operacyjne. Definiowana przez część autorów jako utrzymujące się stężenie glukozy przekraczające 200 mg/dl (11,1 mmol/l) bez wcześniejszej cukrzycy. Inni opisują hiperglikemię stresową która przekracza 140 mg/dl przy hemoglobinie glikowanej < 6,5 mmol/l

 Hiperglikemię należy potwierdzić poprzez oznaczenie glikemii w osoczu krwi żylnej. Badanie wykonuje się od 8 do 14 godzin od ostatniego posiłku.

data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

 Insulinooporność to stan organizmu gdzie występuje zaburzenie homeostazy glukozy polegające na spadku wrażliwości tkanki tłuszczowej, włókien mięśni, wątroby i innych tkanek organizmu na działanie insuliny (własnej lub podanej np. w cukrzycy). Odpowiedzialne za w/w stan mogą być obecne we krwi przeciwciała przeciwinsulinowe, zwiększony rozkład insuliny oraz zła praca tzw receptora insulinowego w błonie komórkowej, gdzie działa insulina. Przyczyny insulinooporności może być, obok przyczyny genetycznej, zespół metaboliczny, wszelkie formy otyłości w tym tzw otyłość brzuszna, lipodystrofia (zanik tkanki tłuszczowej), niska aktywność fizyczna, zespół wielotorbielowatych jajników, hemochromatoza (problem z metabolizmem żelaza), leki oraz zwiększona ilość kortyzolu.

Udostępnij

 Leczenie - do leczenia zaliczamy zmniejszeniu otyłości poprzez stosowanie lekko strawnej diety i na zwiększeniu aktywności fizycznej. W trudniejszych przypadkach wprowadza się leczenie  farmakologicznie. U osób z zdiagnozowaną cukrzycą (najczęściej cukrzyca typu 2 lub cukrzyca ciążowa) gdzie mamy obniżony poziom insuliny i poprzez insulinooporności stosuje się leki inkretynowe.

glukoza.pl

data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"

 Insulinooporność to nie tylko problem diabetyków. Występują sytuacje w których powstanie insulinooporności nie ma nic wspólnego z cukrzycą. Badania wykazały że, układ immunologiczny wraz z układem neurohormonalnym znacząco wpływa na występowanie insulinooporności w ciężkich chorobach, po zabiegach i powikłaniach chirurgicznych oraz w stresie. Najczęstsze sytuacje powodujące wzrost insulinooporności to zakażenie, uraz oraz silny stres np emocjonalny.

 Przyczyny insulinooporności. W odpowiedzi organizmu na stres związany z chorobą lub urazem wzrasta poziom glukozy w krwi. Stwierdzono że, poziom insulinooporności jest wprost proporcjonalny do rozległości urazu. Proces jest na tyle poważny ponieważ nie niweluje go zwiększone stężenie tzw insuliny endogennej. U osób z cukrzycą typ 1 jest jeszcze gorzej bo nie występuje u nich insulina endogenna.

Powstają zmiany hormonalne odpowiedzialne w organizmie za wydzielanie większej ilość glukagonu, glikokortykosteroidów i katecholamin. Przy dłuższym utrzymywaniu się stresu wydziela się także hormon wzrostu i kortyzol.

Objawy insulinooporności. Efektem tych procesów jest podwyższony poziom cukru we krwi (hiperglikemia). Dodatkowo cytokiny prozapalne blokują receptory insulinowe w trzustce z powodu zmian stężenia interleukiny-6. Powstaje sytuacja, gdzie coraz więcej jest czynników powodujących wzrost poziomu glukozy we krwi przy blokowaniu reakcji hipoglikemizujących. Wymienione hormony powodują uwalnianie z tkanki tłuszczowej tzw wolne kwasy tłuszczowe, których wzrost doprowadza do kwasicy ketonowej.

 Straty mikroelementów (fosforany, potas, magnez, siarczany) dopełniają dzieła i doprowadzają do osłabienia układu odpornościowego, zaniku mięśniowego i powikłań septycznych. Powstaje błędne koło które doprowadza pacjenta do niedożywienia i zakwaszenia (kwasica ketonowa).

Co to jest insulinnoporność przeczytasz tutaj...

data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

Kortyzol lub hydrokortyzol (steroid). Jest to organiczny związek chemiczny produkowany przez korę nadnerczy. Jako jeden z głównych glikokortykosteroidów wpływa na metabolizm. Znany jako hormon stresu, który współpracuje wrazadrenaliną i noradrenalinąwzmacniając ich działania. Kortyzol tak jak hormon wzrostu charakteryzuje się dobowym cyklem produkcji. Maksymalne stężenia jest w godzinach porannych, a najniższe obserwuje się w późno wieczorem.

Zalicza się do związków mających wpływ na wzrost poziomu glukozy we krwi. W wyniku reakcji na stres organizm potrzebuje więcej energii do reakcji normalizującej. Każda choroba (np. przeziębienie) to także stres dla organizmu, który powoduje wzrost poziomu glukozy w krwi. Dlatego osoby chore na cukrzycę obserwują nagły wzrost poziomu cukru (hiperglikemia). Jednocześnie działa immunosupresyjnie osłabiając układ odpornościowy co wzmaga stres i tworzy błędne koło. Należy wówczas skorygować dawki insuliny. Dodatkowo kortyzol ma wpływ na gospodarkęwęglowodanową zwiększając glukoneogenezę (przekształcenia aminokwasów i mleczanów w glukozę). Bierze udział w tworzeniu zapasów w wątrobie poprzez dodawanie cząsteczek glukozy do łańcuchów glikogenu. Jest to bardzo ważny proces glikogenogenezy dla diabetyków. Przyśpiesza rozkład kwasów tłuszczowych do tzw ciał ketonowych co może doprowadzić do kwasicy ketonowej. Stały nadmiar kortyzolu we krwi doprowadza również do insulinooporności jako jednej ze składowej zespołu Cushinga.

Główne działania to:

przeciwzapalne łagodząc m.in alergie.

zwiększa wydalanie potasu i zatrzymuje sól w organizmie.

podnosikatabolizm białek (rozpad)

zwiększa rozpad trójglicerydów (lipoliza)

podnosi ciśnienie krwi

wspomagawydzielanie soku żołądkowego

wzmaga uwalnianie wapnia z kości

Normy:

godz. 8.00: 5 - 25 ug/dl (0,14 - 0,96 umol/l lub 138 - 690 nmol/l);

godz. 12.00: 4 - 20 ug/dl ( 0,11 - 0,54 umol/l lub 110 - 552 nmol/l);

godz. 24.00: 0 - 5 ug/dl (0,0 - 0,14 umol/l lub 0,0 - 3,86 nmol/l).

Prawidłowe stężenie kortyzolu w moczu zwykle mieszczą się w granicach 80 - 120 µg/24h.

data-matched-content-rows-num="3"      data-matched-content-columns-num="3"

Nowoczesne leczenie cukrzycy wymaga przede wszystkim kompetencji dotyczących leczenia, monitorowania jego skuteczności oraz prowadzenia edukacji chorych w zakresie uzyskania odpowiedniej wiedzy i motywacji do realizacji zaleceń. Wymaga również współpracy lekarzy POZ oraz lekarzy opieki specjalistycznej.

 Zadania podstawowej opieki zdrowotnej

1. Promocja zdrowego stylu życia w ramach prowadzenia profilaktyki rozwoju zaburzeń tolerancji węglowodanów.

2. Identyfikacja czynników ryzyka cukrzycy.

3. Diagnostyka cukrzycy i stanów przedcukrzycowych.

4. Ocena zagrożenia pojawienia się późnych powikłań.

5. Diagnostyka wczesnych stadiów późnych powikłań.

6. Prowadzenie chorych na cukrzycę typu 2leczonych behawioralnie (dieta, aktywność fizyczna) oraz za pomocą leków doustnych.

7. Rozpoczęcie i prowadzenie insulinoterapii w modelu terapii skojarzonej z lekami doustnymi u chorych na cukrzycę typu 2.

8. Kierowanie leczonych chorych (co najmniej raz w roku) na konsultacje specjalistyczne w celu: — oceny wyrównania metabolicznego; — oceny stopnia zaawansowania późnych powikłań i ewentualnego wdrożenia ich terapii;— edukowania w zakresie modyfikacji stylu życia; — ustalenia celów terapeutycznych i określenia sposobu ich realizacji.

Terminy badań dla dorosłych chorych na cukrzycę:

Edukacja dietetyczna i terapeutyczna – na każdej wizycie.

 HbA1c - raz w roku, częściej w przypadku wątpliwości utrzymania normoglikemii lub konieczności weryfikacji skuteczności leczenia po jego modyfikacji.

 Cholesterol całkowity, HDL, LDL, triglicerydy w surowicy krwi – raz w roku, częściej w przypadku obecności dyslipidemii.

 Albuminuria - raz w roku u chorych nieleczonych inhibitorami ACE lub antagonistami receptora AT1.

 Badanie ogólne moczu z osadem – raz w roku.

 Kreatynina w surowicy krwi i wyliczanie eGFR - Raz w roku (w przypadku cukrzycy typu 1 po 5 latach trwania choroby).

 Kreatynina, Na+, K+, Ca2+, PO43 –w surowicy krwi - Co pół roku u chorych z podwyższonym stężeniem kreatyniny w surowicy krwi.

 Dno oka przy rozszerzonych źrenicach - U chorych na cukrzycę typu 1 po 5 latach; u chorych na cukrzycę typu 2 — od momentu rozpoznania choroby.

Źródło:

Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2016www.dk.viamedica.pl 

data-matched-content-rows-num="3" data-matched-content-columns-num="3"